BỆNH LÝ TAI MŨI HỌNG Ở TRẺ NHỎ: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CÁCH ĐIỀU TRỊ

Bài viết được tham vấn bởi Thạc sĩ. Bác sĩ Phan Tùng Sơn - Trưởng Đơn nguyên Tai mũi họng Bệnh viện Đa khoa TTH Vinh

Do cấu tạo giải phẫu của tai - mũi - họng là các hốc tự nhiên thông với nhau và thông với bên ngoài, do đó bệnh tai mũi họng là bệnh có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác của cơ thể. Hơn nữa, niêm mạc các hốc mỏng, bên dưới là hệ mạch máu và hệ thần kinh phức tạp nên dễ bị tổn thương, viêm nhiễm, nhất là đối với trẻ nhỏ.

1. Các bệnh tai mũi họng thường gặp

Các bệnh lý tai mũi họng thường gặp nhất bao gồm:

Viêm họng

Họng là một cấu trúc trung tâm của đường ăn và đường thở. Khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào họng có thể gây nhiễm trùng, khiến họng bị đỏ, sưng nề và khó chịu.
Triệu chứng nhận biết bệnh:
•    Đau rát vùng họng, ngứa họng
•    Ho có thể kèm sốt, sổ mũi, nghẹt mũi
•    Nuốt vướng
•    Có thể nổi hạch vùng cổ

Viêm mũi xoang

 Hệ thống xoang là các hốc nằm trong vùng xương sọ mặt chứa đầy không khí và thông với nhau, nằm ở phía sau gò má và trán. Viêm mũi xoang là tình trạng viêm phù nề niêm mạc mũi và các xoang cạnh mũi.
Triệu chứng nhận biết bệnh: 
•    Sổ mũi, nghẹt mũi, chảy dịch mũi
•    Hắt hơi, chảy nước mắt
•    Mệt mỏi, có thể kèm sốt
•    Đau đầu, giấc ngủ kém

Viêm tai giữa

Bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh lý này, nhưng thường gặp nhất là ở trẻ em nhất là trẻ dưới 2 tuổi. Đây là bệnh lý nhiễm trùng tại tai giữa, gây xung huyết màng nhĩ và ứ dịch, mủ trong hòm nhĩ.
Triệu chứng nhận biết bệnh:
•    Đau tai, ù tai, cảm giác đầy tai
•    Giảm thính lực dẫn truyền thường là mức độ nhẹ hoặc trung bình
•    Chảy dịch, mủ tai
•    Cơ thể có thể kèm sốt

Viêm mũi dị ứng

Trung bình cứ khoảng 6 người thì sẽ có một người bị viêm mũi dị ứng. Đây là một bệnh dị ứng đặc trưng bởi các triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước mũi trong, hắt hơi, ngứa mũi. Viêm mũi dị ứng thường do gen, có thể di truyền và liên quan tới một số bệnh: hen suyễn, nổi mày đay dị ứng, viêm kết mạc mắt dị ứng…
Triệu chứng nhận biết bệnh:
•    Ngứa mũi, hắt hơi.
•    Ngạt mũi.
•    Chảy dịch mũi trong như nước lã.

Viêm VA

V.A là một cấu trúc nằm trong vòng bạch huyết của vùng họng, nằm sau hốc mũi, ở vòm họng, là nguyên nhân gây ốm vặt thường gặp nhất ở trẻ em. Viêm V.A có thể là khởi đầu của viêm tai giữa cấp mủ, viêm họng thanh quản, viêm phế quản, viêm phổi…
Triệu chứng nhận biết bệnh:
•    Chảy dịch mũi: có thể màu vàng, xanh
•    Sốt: thường là triệu chứng phụ huynh đưa trẻ đi khám
•    Ngạt mũi.
•    Có thể ho đờm.

Viêm amidan

Viêm amidan cấp và mạn tính là một trong những bệnh lý thường gặp nhất trong Tai Mũi Họng. Nguyên nhân gây viêm thường gặp nhất là nhiễm vi khuẩn. Viêm amidan mạn tính có thể cần điều trị bằng phẫu thuật khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng
Triệu chứng nhận biết bệnh:
•    Nuốt vướng, nuốt đau
•    Sốt: thường sốt cao
•    Ăn uống kém, trẻ nhỏ có thể bỏ bú
•    Có mủ trắng trên bề mặt hai amidan
•    Sưng hạch vùng cổ

Hội chứng ngưng thở khi ngủ

Ngưng thở khi ngủ là tình trạng ngưng thở kéo dài trên 10 giây, có ít nhất 5 lần mỗi đêm. Nguyên nhân có thể do trung ương hoặc do cấu trúc giải phẫu vùng hầu họng gây tắc nghẽn đường hô hấp. 
Triệu chứng nhận biết bệnh:
•    Ngủ ngáy kèm theo ngạt thở, ngừng thở
•    Thức giấc nhiều lần trong đêm
•    Thừa cân, béo phì, bất thường vùng hàm mặt

2. Nguyên nhân khiến bạn mắc bệnh tai mũi họng

Về cơ bản, nguyên nhân gây bệnh gồm:

Nhiễm vi khuẩn hoặc virus

Các loại vi khuẩn, virus thường gây ra các tình trạng liên quan đến viêm và nhiễm trùng, phổ biến nhất là viêm mũi xoang,  viêm amidan cấp, viêm họng - thanh quản, viêm tai giữa.

Nhiễm nấm

Nhiễm nấm thường xảy ra ở những bệnh nhân thể trạng già yếu, có bệnh nền đái tháo đường, suy giảm miễn dịch… 

Do các tác nhân từ môi trường sống

Các loại hóa chất độc hại trong môi trường sống như: thuốc trừ sâu, chất bảo quản, chất tạo màu, mùi, vị trong thực phẩm, khói, xăng xe,... cũng là các tác nhân gây ra các bệnh về tai mũi họng. Đặc biệt, phấn hoa và lông động vật là tác nhân phổ biến trong viêm mũi xoang dị ứng.

Do cấu trúc bất thường

Những cấu trúc tai, mũi, họng bất thường cũng là nguyên nhân dẫn đến nhiều loại bệnh lý về tai mũi họng. Vẹo vách ngăn mũi dẫn đến viêm xoang mãn tính, rối loạn chức năng vòi nhĩ dẫn đến nghe kém dẫn truyền.

Do yếu tố di truyền 

Yếu tố di truyền cũng có thể là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý về tai mũi họng. Ví dụ như bệnh rõ luân nhĩ là một dị tật bẩm sinh, phát triển trong tuần thứ 6 của thai kỳ.

3. Cách điều trị bệnh lý tai mũi họng hiệu quả

Thông thường, các bệnh lý về tai mũi họng sẽ được điều trị bằng các loại thuốc, kết hợp với các biện pháp cải thiện tại chỗ, bạn có thể tham khảo một số phương pháp điều trị dưới đây:

Điều trị bằng thuốc

 Trong trường hợp bệnh có nguồn gốc từ nhiễm trùng thì cần điều trị bằng kháng sinh theo đơn của bác sĩ. Bệnh lý viêm xoang thường được điều trị bằng các loại thuốc nhỏ mũi, xịt mũi kết hợp với thuốc kháng sinh.
Đối với viêm họng, viêm VA, viêm amidan có thể điều trị kết hợp cả kháng sinh và các loại viên ngậm để giảm tình trạng sưng đau. Viêm tai có thể điều trị bằng thuốc nhỏ tai, thuốc kháng sinh chống viêm phù nề.

Chủ động cải thiện bệnh tại nhà

Mọi người còn có thể áp dụng một số cách điều trị tại nhà như: 
•    Chườm ấm hoặc chườm lạnh
•    Ăn, uống đồ ấm nóng, đồ mềm
•    Súc miệng bằng nước muối sinh lý
•    Uống nhiều nước
•    Luôn giữ ấm cơ thể
•    Sử dụng máy xông tinh dầu

Phòng tránh bệnh tai mũi họng ở trẻ nhỏ 

Mỗi người đều có thể chủ động bảo vệ sức khỏe của mình khỏi các bệnh lý tai mũi họng bằng cách:
•    Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vào mùa lạnh
•    Tiêm phòng các loại vắc xin cúm
•    Đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà hoặc khi đến những chỗ đông người
•    Không sử dụng chung các dụng cụ lấy ráy tai không đảm bảo vệ sinh
•    Ăn uống đủ chất, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
•    Thăm khám sức khỏe định kỳ
•    Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các tác nhân dị ứng như lông động vật, phấn hoa, hóa chất,...
•    Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng để sát khuẩn
•    Vệ sinh răng miệng sạch sẽ hàng ngày
…………………………………………………………
BỆNH VIỆN ĐA KHOA TTH QUẢNG BÌNH
** Vì sức khỏe và nụ cười của bạn **
•    Hotline tư vấn và đăng ký: 0857 867 222
•    Hotline tiếp nhận phản ánh: 0967 260 115
•    Fanpage: Bệnh viện Đa khoa TTH Quảng Bình
•    Địa chỉ: số 99 đường Điện Biên Phủ, phường Phú Hải, TP. Đồng Hới, Quảng Bình
#Benhviendakhoatthquangbinh #TTHQuangBinh